Türkiyäniň daşary işler ministri Hakan Fidan sişenbe güni Finlýandiýa sapargurady. Bu saparyň dowamynda Hakan Fidan Finlýandiýanyň daşary işler ministri Elina Waltonen bilen duşuşyk geçirer.

Türkiyäniň diplomatik çeşmeleriniň maglumatyna görä, Fidanyň Demirgazyk Ýewropa ýurduna iki günlük saparynyň dowamynda birnäçe duşuşyklar geçirmegi meýilleşdirilýär.

Fidan maý aýynda Antaliýada geçirilen NATO-nyň daşary işler ministrleriniň resmi däl duşuşygyna myhman bolan Waltonen bilen duşuşyk geçirer we Finlýandiýanyň Parlamentiniň başlygy Ýussi Halla-aho bilen hem duşuşar.

Fidan saparyň dowamynda Finlýandiýanyň Parlamentinde geçiriljek “Türkiye-Finlýandiýa hyzmatdaşlygy” atly çärede çykyş eder.

Türkiyäniň daşary işler ministriniň Finlýandiýada ýaşaýan tatar jemgyýetiniň agzalary bilen hem duşuşmagy meýilleşdirilýär. Tatarlar Finlýandiýada ýaşaýan asly türki halk bolan etniki topardyr.

Fidanyň gepleşikleriniň dowamynda, esasanam söwda, maýa goýum we goranmak senagaty pudaklarynda, özara peýda esasynda türk-fin hyzmatdaşlygynyň çuňlaşdyrylmagynyň we diwersifikasiýalaşdyrylmagynyň möhümdigini nygtamagyna garaşylýar.

Ministr Fidan Ankaranyň Helsinki bilen maglumat tehnologiýalary, kiber howpsuzlyk, maliýe tehnologiýalary we gaýtadan dikeldilýän energiýa ýaly ugurlarda hyzmatdaşlygy artdyrmaga taýýardygyny beýan eder.

Fidan Arktika sebitindäki bilelikdäki başlangyçlaryň ikitaraplaýyn gatnaşyklara täze garaýyş getirip biljekdigini we türk raýatlarynyň we Finlýandiýadaky tatar jemgyýetiniň iki ýurduň arasyndaky berk ynsanperwer gatnaşyklary alamatlandyrýandygyny nygtar.

Fidanyň şeýle hem Türkiyäniň ÝB-ne goşulyşmak prosesine beren goldawy üçin Finlýandiýa minnetdarlyk bildirmegine we Gümrük Bileleşiginiň döwrebaplaşdyrylmagynda we wiza erkinligi gepleşikler ugrunda öňegidişlikleriň edilmegi babatynda Ankaranyň garaşýanlaryny paýlaşmagyna garaşylýar.

Fidan Türkiyäniň we Finlýandiýanyň köptaraplaýyn platformalarda global parahatçylyk üçin bilelikdäki tagallalaryny dowam etdirmeginiň möhümdigini nygtar we Birleşen Milletler Guramasynyň we Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň (ÝHHG) çäklerinde iki ýurduň bilelikde başlyklyk edýän Araçylyk Dostlary toparynyň möhümdigini nygtar.

Ministr Fidan Türkiyäniň täze NATO ýarany Finlýandiýanyň Ýewroatlantik howpsuzlygyna uly goşant goşjakdygyna ynanýandygyny we ýaranlygyň çäginde doly goldaw bermäge taýýardygyny mälim eder.

Daşary işler ministri Türkiyäniň harby güýji we strategik ýerleşýän ýeri göz öňünde tutulanda, Ýewropanyň howpsuzlyk arhitekturasyndaky aýrylmaz roluny nygtaýar.

Fidan Russiýa-Ukraina urşunda adalatly we dowamly parahatçylygy ýola goýmaga gönükdirilen halkara tagallalarynda we diplomatik proseslerde ýardam beriji rol oýnamaga taýýardygyny ýene-de bir gezek nygtar.

Fidan şeýle hem Gazadaky ot açmagy bes etmek baradaky şertnamanyň berjaý edilmeginiň we ynsanperwer kömeginiň üznüksiz ýetirilmegini üpjün etmegiň möhümdigini nygtap, sebitdäki durnuksyz ynsanperwer ýagdaýy gowulandyrmak we Gazany dikeltmek üçin halkara tagallalaryny çaltlandyrmagyň zerurdygyny nygtar.

Türkiye bilen Finlýandiýanyň arasyndaky diplomatik gatnaşyklar 1924-nji ýylda gol çekilen Dostluk şertnamasy bilen ýola goýuldy.

Iki ýurt 2010-njy ýylda BMG-niň çäginde "Parahatçylyk üçin araçylyk" başlangyjyny bilelikde başlatdylar.

Geçen ýyl iki ýurduň arasyndaky söwda möçberi takmynan 1,8 milliard dollara ýetdi.

2024-nji ýylda Türkiyä takmynan 123 müň fin syýahatçysy geldi.

Finlýandiýa 2023-nji ýylda NATO-a goşulandan soň Türkiyäniň ýarany boldy. Finlýandiýanyň NATO ýurtlarynyň arasynda Russiýa bilen iň uzyn serhedi bar (1300 kilometr).

2024-nji ýylda Finlýandiýanyň Prezidenti Aleksandr Stubb Türkiyä resmi sapar gurady.

Türkiýe Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň maglumatyna görä, Finlýandiýadaky takmynan 18000 ilaty bolan türk jemgyýeti ikitaraplaýyn gatnaşyklarda möhüm element hökmünde görülýär.