Ysraýylyň 30-a golaý raýatyny Eýran üçin içalyçylyk etmekde günäkärläp tussag etmegi, Tähranyň onlarça ýyllap giň gerimli aralaşma synanyşyklarynyň ýüze çykmagyna sebäp boldy.

Ysraýylyň razwedka gullugy Şin Betiň öňki ýokary derejeli işgärlerinden Şalom Ben Hanan: "Bu ýerde örän uly mesele bar. Eýranyň, döwlete garşy işlemegi kabul eden ýewreý raýatlarynyň sany örän geň galdyryjy" diýip belleýär.

Kazyýetiň resminamalary, resmi beýanatlar we çeşmeler bilen geçirilen söhbetdeşlikler Eýranyň täze immigrantlary, harby gaçgaklary we jynsy jenaýatdan günäkärlenen şahsyýetleri nyşana alandygyny görkezýär.

Bu strategiýa, Tähranyň ozal işewürler we öňki ministrler ýaly ýokary derejeli adamlary nyşana alýan operasiýalaryndan tapawutly bolup, jemgyýetiň daşlaşan gatlaklaryna gönükdirilendir.

Bu içalyçylyk synanyşyklary, Ysraýylyň 2023-nji ýylyň 7-nji oktýabryndan bäri Eýranyň harby güýçlerine we onuň ýaranlaryna garşy hüjümleri güýçlendiren döwrüne gabat geldi.

Ysraýylyň öldüren ýokary derejeli şahsyýetleriniň arasynda Hamasyň ýolbaşçylary Ismaýyl Heniýýe, Ýahýa Sinwar, Fatah Şerif, Hizbullanyň liderleri Hasan Nasralla, Fuad Şukr, Haşim Safýeddin bar.

Sosial taýdan çetleşdirilen adamlary içalyçylyga çekmek

Ysraýylyň polisiýasy we Içerki howpsuzlyk gullugy Şin Betiň maglumatlaryna görä, tussag edilen adamlaryň azyndan ikisi Ultra-Ortodoks ýewreý jemgyýetine degişli.

Oktýabr aýynda Haýfa şäherinde geçirilen operasiýalar bu içalyçylyk synanyşyklarynyň ilkinjisi däldigini görkezýär.

Howpsuzlyk analitigi Hamze Attar, Eýranyň iki aýratyn topary Azerbaýjandan täze göçürilenler we arap ysraýyllylar bilen işleşmeginiň ähmiýetine ünsi çekdi:

"Bu, uly waka. Eýran, Ysraýyl jemgyýetiniň çetki gatlaklaryna aralaşmagy başardy" diýdi.

Ysraýyl, köplenç daşarky içalyçylyk operasiýalaryna garşy goragsyz hasaplanýan yurtlardan biri bolandygy üçin bu synanyşyk has netijeli bolup biler.

Attaryň pikirine görä, Eýran, sosial taýdan çetleşdirlen köp sanly topary "gymmatly jansyzlara" öwürmek arkaly uly içalyçylyk üstünligini gazanmaga synanyşýar.

Eýranyň Sanly Içalyçylyk Operasiýalary

Ysraýylyň polisiýasy Eýranyň içalyçylyk gulluklarynyň sosial media arkaly Ysraýylyň raýatlaryny metodiki usulda saýlaýandygyny beýan edýär.

Ýönekeý we gönümel usullar ulanylýar – Reuters tarapyndan görülen bir mysalda, Ysraýylly bir raýata "$15,000 töläp, belli maglumatlary bermegini" teklip edilýär.

Eýran, Kanadada we ABŞ-da ýaşaýan Kawkaz ýewreýleriniň torlaryna hem aralaşmaga synanyşýar. Ysraýylyň ozalky garşy içalyçylyk resmisi, bu strategiýanyň bütin dünýä boýunça sosial taýdan daşlaşan ýewreýleri nyşana alýandygyny belleýär.

Içalyçylyk operasiýalarynyň bir bölegi aşakdaky tapgyrlardan ybaratdyr:

1.           Ilki bilen ownuk, zyýansyz we az tölegli işleri ynanýarlar (meselem, afişa asmak, grafiti çekmek).

2.           Soň has ynjyk maglumatlary sorap başlaýarlar (harby bazalar, ýolbaşçylaryň hereketleri).

3.           Içalyçylyk prosesi şantaž we gorkuzma bilen güýçlendirilýär.

Şeýle strategiýanyň mysaly, Victorsson wakasynda aýdyň görünýär. Şin Betiň derňewleri onuň Tel-Awiwde grafiti çekendigini, pul gizländigini, afişa asandygyny, ulag ýakandygyny görkezýär. Bu işlerden $5,000-den gowrak töleg alandygy bellenýär. Soňra ol öldürmeleri we ýarag üpjünçiligini amala aşyrmaga çagyryldy.

Şin Bet 21-nji oktýabrda beren beýannamasynda bu içalyçylyk synanyşyklarynyň "Ysraýyl döwletiniň taryhyndaky iň agyr hadysalaryň biri" bolandygyny belledi.

Şalom Ben Hanan: "Bu wakalar barada açyk beýanatlar bermek hakyndaky karar, Ysraýylyň howpsuzlyk gulluklarynyň hem Eýrana, hem-de içerki potensial içalyçylyk torlaryna duýduryş bermek üçin kabul edildi" diýdi.

"Ilaty habarly etmek isleýärsiňiz. Şeýle hem, duşman bilen hyzmatdaşlyk etmegi meýilleşdirýän adamlara görelde görkezmek isleýärsiňiz".

Ysraýyl, Eýran bilen alyp barýan gizlin söweşinde ençeme gezek içalyçylyk üstünliklerine eýe boldy. Bu üstünlikleriň arasynda: Eýranyň atom energiýasy boýunça ýokary derejeli alymlarynyň öldürilmegi bilen baglanyşykly wakalar hem bar.

Ysraýyl tarapyndan metbugata berlen beýannamada Eýranyň BMG missiýasynyň bu adamlary içalyçylyga çekmek synanyşyklarynyň bardygyny edip-etmändigine üns çekilýär. Şeýle hem "Eýranyň içalyçylyk gulluklarynyň şeýle işlere, şübhe çekmezlik üçin ýewreý bolmadyk adamlary çekmek arkaly girişmegi mümkin" diýlip bellenýär.