Dünýä liderleri ABŞ tarapyndan taýarlanan Gaza karar taslamasynyň BMG-nyň Howpsuzlyk geňeşi tarapyndan tassyklanmagyna reaksiýa görkezdi.

Taslama Gazanyň dolandyrylmagyna, gaýtadan dikeldilmegine we howpsuzlygyň ýola goýulmagyna gözegçilik etjek halkara durnuklylyk güýjüniň gurulmagyny maksat edinýär.

Karar taslamasyna 13 ýurt “kabul” sesini berdi. Hytaý bilen Russiýa bolsa ses bermekden saklandy.

Käbir ýurtlar kararyň parahatçylyga tarap barýan ýol we od açyşlygyň bes edilmegi boýunça gazanylan ylalaşygyň dowam etdirilmegi taýdan möhümdigini nygtaýar.

Beýleki tarapdan dünýä ýurtlarynyň bir bölegi bolsa taslamanyň ýeterlik derejede açyk bolmandygy sebäpli alada bildirýär

Taslama görkezilýän käbir reaksiýalar

Palestin

WAFA habarlar gullugynyň berýän habaryna görä, Palestin hökümeti karar taslamasynyň kabul edilmegine kanagatlanma bildirdi we kararyň gyssagly durmuşa geçirilmegini talap etdi.

Palestin döwleti tarapyndan berlen beýannamada, taslamanyň Gazada yzygiderli we giň gerimli parahatçylygyň ýola goýulmagy, ynsanperwer kömeginin bökdençsiz halka ýetirilmegi we Palestin halkynyň öz ykbalyny kesgitlemek hukugy we garaşsyz döwletiň gurulmagy taýdan möhümdigi nygtaldy.

Palestin döwleti taslamanyň durmuşa geçirilmegi üçin ABŞ, BMG, ÝB we Arap we musulman döwletler bilen işleşmäge taýardygyny mälim etdi.

Hamas

Hamas bolsa karar taslamasyny ret etdi we Gazadaky palestinlileriň taslama garşy bolandygyny aýan etdi.

Palestinli göreşjeň topar Hamas tarapyndan berlen beýannamada, taslamanyň halkara howandarlyk mehanizmine esaslanýandygyny, Gazanyň halkynyň we özleriniň muňa garşydygyny mälim etdi.

Hamas guruljak halkara güýjüň diňe serhetlerde iş alyp barmalydygyny, ylalaşygyň ýerine ýetirilşigine gözegçilik etmelidigini we dolulygyna BMG-nyň gözegçiligi astynda bolmalydygyny belledi.

ABŞ

Taslamanyň kabul edilmegi barada öwgüli sözler aýdan ABŞ-nyň Prezidenti Donald Tramp, BMG-nyň taryhynda iň möhüm sese goýulşygyň geçirilendigini nygtady.

Tramp, Trut Sosial arkaly beren habarnamasynda, özüniň halkara parahatçylyk geňeşine ýolbaşçylyk etjekdigini, geňeşiň hatarynda dünýäniň iň güýçli we tanymal liderleriniň ýer aljakdygyny aýtdy.

Tramp bu kararyň BMG-nyň taryhynda kabul edilen iň möhüm karar hökmünde bellige alynjakdygyny, dünýäde parahatçylygy ýola goýjakdygyny belledi.

ABŞ-nyň Prezidenti Tramp geňeşiniň agzalary hakynda ýakynda doly maglumat berjekdigine ünsi çekdi.

BMG

BMG-nyň Baş sekretary Antoniu Guterreş hem taslamanyň kabul edilmegine kanagatlanma bildirdi we taslamanyň ylalaşygyň dowam etdirilmegi taýdan möhüm başlangyç bolandygyny aýtdy.

BMG-nyň Baş sekretarynyň metbugat geňeşçisi Stefan Dužarriç, Baş sekretaryň degişli taraplara karara laýyklykda hereket etmekleri üçin çagyryş berýändigini nygtady.

Dužarriç “BMG, taslamada özüne berlen jogapkärçiligi ýerine ýetirmäge, Gazadaky asuda ilat üçin berilýän ynsanperwer köemgini artdyrmaga, taraplary parahatçylyk üçin höweslendirmäge we taslama goldaw bermäge dowam eder”diýdi.

Russiýa

Russiýanyň BMG-nyň ýanyndaky hemişelik wekili Wasili Nebenzýa, hukuky meseleler boýunça taslamada hiç hili maglumatyň ýokdygyny aýtdy.

Nebenzýa, taslamanyň Gazanyň dolanşygynyň Palestin hökümetine beriljek wagty, halkara parahatçylyk güýjüniň wezipesi we ygtyýarlary hakynda giňişleýin maglumatyň ýokdygyne ünsi çekdi.

Hytaý

Hytaý Halk Respublikasynyň BMG-nyň ýanyndaky hemişelik wekili Fu Jong hem şuňa meňzeş aladalara ünsi çekdi. Taslamanyň birnäçe nukdaý nazardan dolu malgumaty öz içine alýandygyny we käbir meseleleriň näbelli bolmagynda galýandygyny belledi.